คาเฟอีนเป็นสารกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง (CNS) ของสารกลุ่ม methylxanthine ที่จัดเป็นยาออกฤทธิ์ทางจิตประสาทที่บริโภคกันมากที่สุดในโลก ที่สำคัญคือเป็นสารที่มีผลต่อระบบประสาทที่ถูกกฏหมายและแทบไม่มีการควบคุม ยกเว้นการกำหนดให้มีการเตือนในปริมาณการบริโภคเมื่ออยู่ในอาหาร
• กลไกการทำงานของคาเฟอีนเป็นที่รู้จักดีคือ เป็นสารที่แย่งการเข้าจับตัวรับของอะดีโนซีนในลักษณะที่คาเฟอีนยับยั้งการทำงานของอะดีโนซีนแบบชั่วคราว ด้วยกระบวนการนี้ จึงป้องกันไม่ให้เกิดอาการง่วงนอนที่เกิดจากผลของอะดีโนซีน คาเฟอีนยังถูกจัดเป็นตัวช่วยกระตุ้นบางส่วนของระบบประสาทอัตโนมัติ
• มีการบริโภคเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เช่น กาแฟ ชา และโคล่า ทั่วโลกในปริมาณมาก แหล่งคาเฟอีนที่เป็นที่รู้จักดีที่สุดคือ เมล็ดกาแฟ ซึ่งในปี 2020 มีการบริโภคเมล็ดกาแฟเกือบ 10 ล้านตันทั่วโลก ทั้งที่คาเฟอีนเป็นสารประกอบอัลคาลอยด์ซึ่งมักมีรสขม และมีความสัมพันธ์ทางเคมีกับเบสอะดีนีนและกวานีนของ DNA และ RNA
มีงานวิจัยเกี่ยวกับคาเฟอีนอะไรบ้าง และคาเฟอีนมีผลดีต่อสุขภาพทั้งด้านบวกและด้านลบอย่างไรบ้าง
ติดตามฟังใน คิดก่อนเชื่อ กับ ดร.แก้ว กังสดาลอำไพ นักพิษวิทยาและนักวิจัย
