มีนาคมถือเป็นเดือนแห่งประวัติศาสตร์สตรี เนื่องจากในวันที่ 8 มีนาคมถูกกำหนดให้เป็นวันสตรีสากล (International Women's Day) ของทุกปี เฉลิมฉลองความสำเร็จในการต่อสู้เพื่อสิทธิของผู้หญิงทั่วโลก ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความพยายามของผู้หญิงในการเรียกร้องสิทธิขั้นพื้นฐานที่ควรได้รับอย่างเท่าเทียม ทั้งในด้านการศึกษา การทำงาน และการเข้าถึงโอกาสต่าง ๆ ในสังคมที่ยังคงมีอิทธิพลจากระบบชายเป็นใหญ่

บทความนี้ชวนทำความรู้จัก 4 สตรีที่ได้สร้างคุณูปการอันยิ่งใหญ่ในวงการต่าง ๆ ทั้งในอดีตและปัจจุบัน พวกเธอไม่เพียงแค่ช่วยเปลี่ยนแปลงโลกให้ดีขึ้นเท่านั้น แต่ยังได้ส่งต่อแรงบันดาลใจในการต่อสู้เพื่อความฝันและการสร้างความเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้นให้กับสังคมด้วย โดยความสำเร็จของพวกเธอเป็นเครื่องยืนยันถึงพลังของผู้หญิงที่ไม่ยอมแพ้และต่อสู้เพื่อสิทธิของตนเองและผู้อื่น และได้ขับเคลื่อนให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในมุมมองและการปฏิบัติต่อผู้หญิงทั่วโลก

ศ. ภญ. ดร.กฤษณา ไกรสินธุ์

ศ. ภญ. ดร.กฤษณา ไกรสินธุ์ ผู้อุทิศตนช่วยเหลือผู้ป่วยในการผลิตยาในทวีปแอฟริกาและ เอเชีย

เภสัชกรหญิง “ศาสตราจารย์พิเศษ เภสัชกรหญิง ดร.กฤษณา ไกรสินธุ์” ผู้อยู่เบื้องหลังยาเบื้องหลังยา GPO-Vir ยาต้านไวรัสราคาถูกที่ช่วยยืดชีวิตผู้ติดเชื้อ HIV/AIDS ในประเทศไทย เธอได้รับการยกย่องว่าเป็นเภสัชกรที่อุทิศตนช่วยเหลือผู้ป่วยในการผลิตยาในทวีปแอฟริกาและเอเชีย และผู้ด้อยโอกาสมากมาย จนได้รับรางวัลนักวิทยาศาสตร์โลก (Global Scientist Award) จากมูลนิธิเลตเต็น ประเทศนอร์เวย์ ประจำปี พ.ศ. 2547 และรางวัลอื่น ๆ กว่า 200 รางวัล

นอกจากนี้ ศ.ภญ.ดร.กฤษณา ไกรสินธุ์ ยังอุทิศตนทำงานเพื่อสังคมเกี่ยวข้องกับสิทธิของคนจนและคนด้อยโอกาส และต่อสู้เพื่อให้ประชากรบนโลกทุกคนมี “สิทธิในการเข้าถึงยา” ซึ่งถือเป็นสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานที่ทุกคนควรจะได้รับอย่างเท่าเทียมกัน ทำให้ผลงานต่าง ๆ ของเธอสามารถช่วยพัฒนาสุขภาพของคนไทยและสร้างประโยชน์ให้กับวงการวิทยาศาสตร์ในระดับสากลได้เป็นอย่างดี

ฟังเรื่องราวของ ศ. ภญ. ดร.กฤษณา ไกรสินธุ์ ต่อได้ที่ https://thaip.bs/Rks8Pdl

ลู่หาน หยาง ที่มา - AFP

ลู่หาน หยาง (Luhan Yang) นักวิทยาศาสตร์หญิง ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับการตัดต่อยีนและพันธุกรรม

นักวิจัยชาวจีน “ลู่หาน หยาง” ผู้มีความเชี่ยวชาญในด้านชีววิทยาและเทคโนโลยีทางชีวภาพ โดยเธอเป็นผู้ร่วมก่อตั้งและ CEO ของ eGenesis บริษัทที่มุ่งเน้นการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อการวิจัยและการแพทย์ โดยเฉพาะในด้านการปรับปรุงพันธุกรรมของสัตว์เพื่อใช้ในทางการแพทย์ โดยเฉพาะในเรื่องของการพัฒนาเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการปลูกถ่ายอวัยวะจากสัตว์สู่มนุษย์ ผ่านการปรับพันธุกรรม ซึ่งมีความสำคัญในการเปลี่ยนแปลงการรักษาผู้ป่วยในอนาคตเป็นอย่างมาก

อีกทั้งบริษัทของเธอยังใช้เทคโนโลยี CRISPR-Cas9 (การตัดต่อยีน) เพื่อปรับเปลี่ยนพันธุกรรมของสัตว์ เช่น หมู เพื่อให้สามารถนำอวัยวะของสัตว์เหล่านั้นมาใช้ในการปลูกถ่ายให้กับมนุษย์ได้อย่างปลอดภัย โดยมีเป้าหมายในการลดความเสี่ยงจากการปฏิเสธอวัยวะปลูกถ่าย รวมถึงช่วยรักษาผู้ป่วยที่ต้องการการปลูกถ่ายอวัยวะ

ฟังเรื่องราวของ ลู่หาน หยาง ต่อได้ที่ https://thaip.bs/fqHWJX5

มาเรีย เรสซา ที่มา - AFP

มาเรีย เรสซา (Maria Ressa) นักข่าวผู้ต่อสู้เพื่อเสนอความจริงในฟิลิปปินส์

นักข่าวหญิง “มาเรีย เรสซา” ผู้ร่วมก่อตั้งสำนักข่าวอิสระ Rappler ในฟิลิปปินส์ เธอเป็นหนึ่งในผู้ได้รับรางวัลโนเบล สาขาสันติภาพประจำปี 2021 ร่วมกับ ดิมิทรี มูราทอฟ (Dmitry Muratov) จากรัสเซีย โดยคณะกรรมการรางวัลโนเบลกล่าวว่า เธอได้ใช้เสรีภาพในการแสดงออกเพื่อเปิดเผยการใช้อำนาจโดยมิชอบ การใช้ความรุนแรงที่เพิ่มขึ้นในประเทศบ้านเกิดของเธอที่ฟิลิปปินส์

การทำงานข่าวของมาเรีย เรสซา ต้องเผชิญกับการคุกคามสื่อในฟิลิปปินส์ที่รุนแรงเป็นอันดับต้น ๆ ของโลก ความท้าทายในยุคของสื่อโซเซียลมีเดียและสงครามข่าวปลอม เธอต้องต่อสู้ในชั้นศาลจากการนำเสนอนโยบายปราบปรามยาเสพติดของรัฐบาลประธานาธิบดีโรดรีโก โรอา ดูเตอร์เต (Rodrigo Roa Duterte) ส่งผลให้เจ้าหน้าที่รัฐและนักการเมืองท้องถิ่นละเมิดสิทธิมนุษยชนจนมีผู้เสียชีวิตจำนวนมาก โดยคดีความนี้ทำให้เธอเกือบไม่ได้เดินทางไปรับรางวัลโนเบลด้วยตัวเอง

ฟังเรื่องราวของ มาเรีย เรสซา ต่อได้ที่ https://thaip.bs/aseaneyes-ep5

โรซาลินด์ แฟรงคลิน

โรซาลินด์ แฟรงคลิน (Rosalind Franklin) ฮีโร่หญิงที่ถูกลืม ผู้ค้นพบโครงสร้าง DNA

นักวิทยาศาสตร์หญิง “โรซาลินด์ แฟรงคลิน” ผู้มีบทบาทสำคัญในการค้นพบโครงสร้างดีเอ็นเอ (DNA) แต่ชื่อของเธอกลับไม่ค่อยปรากฏอยู่ในเรื่องราวของการค้นพบครั้งนี้เท่ากับผู้ชายสองคนที่มีชื่อเสียงมากกว่าอย่าง เจมส์ วัตสัน (James Watson) และฟรานซิส คริก (Francis Crick) โดยผลงานของเธอมีส่วนสำคัญในการค้นพบโครงสร้างดีเอ็นเอ ซึ่งเป็นก้าวสำคัญในการทำความเข้าใจพันธุศาสตร์และการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม

แม้ว่าผลงานของเธอไม่ได้รับการยกย่องอย่างเหมาะสมในขณะนั้น แต่ในปัจจุบันชื่อของเธอได้รับการยอมรับและกลายเป็นที่จดจำในฐานะนักวิทยาศาสตร์ที่ค้นพบโครงสร้างดีเอ็นเอ ทำให้แล็บบางแห่ง ซูเปอร์คอมพิวเตอร์บางเครื่อง หรือแม้กระทั่งดาวเคราะห์น้อยบางดวงตั้งชื่อตามชื่อเธอ เพื่อเป็นการให้เกียรติแก่สตรีผู้นี้ที่สร้างคุณูปการอันยิ่งใหญ่ให้กับโลก

ฟังเรื่องราวของ โรซาลินด์ แฟรงคลิน ต่อได้ที่ https://thaip.bs/ePp6cYs