สิงหาคม เป็นเดือนที่มีวันสำคัญแปลก ๆ อยู่วันหนึ่งที่คนไม่ค่อยรู้จัก นั่นคือ วันยกย่องแมวดำ (Black Cat Appreciation Day) ซึ่งตรงกับวันที่ 17 สิงหาคมของทุกปี
เมื่อพูดถึงแมวดำ หลายคนคงคิดถึง “สัญลักษณ์แห่งโชคร้าย” เนื่องจากอิทธิพลของลัทธิการล่าแม่มดในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 16-17 เชื่อว่า แม่มดกับแมวดำเป็นผู้รับใช้ซาตาน
หลายคนคงสงสัยว่าทำไม “สัญลักษณ์แห่งโชคร้าย” นี้ถึงมีวันยกย่องกับเขาด้วย ในความเป็นจริงแล้ว แมวดำไม่ใช่สัญลักษณ์แห่งโชคร้ายเสมอไป
แมวดำในหลายประเทศทั่วโลกถือเป็นแมวนำโชค เช่น อังกฤษ เชื่อว่าถ้าให้แมวดำเป็นของขวัญวันแต่งงานจะนำความโชคดีและความสุขมาให้กับเจ้าสาว และในอดีต กะลาสีชาวอังกฤษยังเชื่อว่าการเลี้ยงแมวดำไว้บนเรือจะทำให้กลับบ้านได้อย่างปลอดภัยอีกด้วย ส่วนที่สกอตแลนด์ เชื่อว่าหากมีแมวดำมาที่หน้าประตูบ้าน แปลว่าบ้านนั้นจะมีความเจริญรุ่งเรือง
ที่ประเทศอียิปต์ แมวเป็นสัตว์ที่อยู่คู่บ้านคู่เมืองมาตั้งแต่สมัยโบราณ ในสมัยก่อน ชาวอียิปต์ประกอบอาชีพเพาะปลูกเป็นหลัก พอถึงคราวเก็บผลผลิตแล้ว สิ่งที่ตามมาก็คือหนู เข้ามากินผลผลิตจนเกิดความเสียหาย รวมถึงพาหะนำโรคต่าง ๆ อีกด้วย ทำให้ชาวอียิปต์เลี้ยงแมวไว้จัดการหนูโดยเฉพาะ และมีความเชื่อว่าชาวอียิปต์เป็นชนชาติแรก ๆ ของโลกที่มีวัฒนธรรมการเลี้ยงแมว
เทพเจ้า Bastet
นอกจากนี้ แมวดำยังถูกยกย่องให้เป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ของชาวอียิปต์อีกด้วย เพราะแมวดำเป็นตัวแทนของเทพเจ้า Bastet หรือ เทพเจ้าแห่งความรักและความอุดมสมบูรณ์ ที่มีร่างกายเป็นมนุษย์ แต่มีศีรษะเป็นแมว ที่สำคัญ ชาวอียิปต์ยังนำภาพแมวไปประดับในเครื่องรางและเครื่องประดับ เพราะเชื่อว่าจะช่วยปกป้องคนในบ้านจากความชั่วร้ายแล้วนำความโชคดีมาให้อีกด้วย
ส่วนที่ประเทศไทย ถึงแม้คนส่วนใหญ่มีความเชื่อว่าแมวดำเป็นสัญลักษณ์แห่งโชคร้าย ถ้าโดนแมวดำเดินตัดหน้าถือว่าโชคไม่ดี แต่ในความเป็นจริงแล้ว ตามบันทึกไทยโบราณ มีบันทึกเกี่ยวกับ แมวดำนำโชค เอาไว้ 4 ลักษณะ ดังนี้
แมวนิลรัตน์, แมวโกญจา, แมวสิงหเสพย์ และ แมวจตุบท
- แมวนิลรัตน์ เป็นแมวสีดำล้วนทั้งตัว มีหางยาวอ้อมถึงหัว ผู้ใดที่เลี้ยงไว้จะมีทรัพย์สินเพิ่มพูน
- แมวโกญจา เป็นแมวสีดำสนิททั้งตัว ปลายหางเรียว ตาเหลืองอำพัน เคลื่อนไหวดูสง่างาม ผู้ใดเลี้ยงไว้จะช่วยเสริมอำนาจบารมีให้แก่ผู้นั้น
- แมวสิงหเสพย์ เป็นแมวสีดำทั้งตัว ยกเว้นรอบปาก จมูก และลำคอ จะมีสีขาว ตัวผอม ผู้ใดที่เลี้ยงไว้จะทำให้สมบัติงอกเงย
- แมวจตุบท เป็นแมวสีดำทั้งตัว ยกเว้นเท้าทั้งสี่ถึงข้อพับจะมีสีขาวคล้ายใส่ถุงเท้า ตำราว่าแมวชนิดนี้คนธรรมดาไม่ควรเลี้ยง แต่ควรเลี้ยงเฉพาะเชื้อพระวงศ์เท่านั้น
แต่ด้วยความเชื่อในเชิงลบต่อแมวดำตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ทำให้พวกมันไม่เป็นที่นิยมนำไปเป็นสัตว์เลี้ยงและมักจะถูกทอดทิ้งเสมอ เมื่อเทียบกับแมวสีอื่น ๆ ด้วยเหตุนี้ทำให้ เวย์น เอช มอร์ริส (Wayne H. Morris) กำหนดให้วันที่ 17 สิงหาคมของทุกปีเป็น วันยกย่องแมวดำ (Black Cat Appreciation Day) เพื่อเป็นเกียรติแก่พี่สาวของเขาและ Sinbad แมวดำวัย 20 ปีของเธอ ซึ่งได้จากโลกใบนี้ไปในปีเดียวกัน อีกทั้งต้องการลบล้างความเชื่อผิด ๆ ของผู้คนที่มีต่อแมวดำด้วย
ถ้าหากคุณสนใจเกี่ยวกับความเชื่อเรื่องของ แมวดำ รวมถึงความเชื่อในเรื่องอื่น ๆ เช่น นกแสก ร่างทรง และตำนาน อิน จัน มั่น คง ตามไปฟังได้ในรายการ ห้องสมุดหลังไมค์ ตอน “รอยทางแห่งไสยเวท”
เรียบเรียงโดย จิตริน เมฆเหลือง
ฟังรายการได้ทาง
