เหาเป็นแมลงที่อาศัยอยู่บนศีรษะและขนบริเวณลำตัว ชอบกัดและดูดเลือดคนเป็นอาหาร มีลักษณะตัวแบน เรียวยาวและสีดำ แม่เหาจะวางไข่ที่โคนผมประมาณ 7-10 ฟองต่อวัน ใช้เวลาฟักตัว 1 สัปดาห์ ซึ่งไข่มีลักษณะเป็นเม็ดเล็ก ๆ สีขาวติดแน่นอยู่ที่เส้นผม ปัจจุบันมีเหามากกว่า 3,000 ชนิด บางชนิดอาศัยอยู่กับสัตว์ แต่มีเหาเพียงชนิดเดียวที่อาศัยอยู่บนศีรษะของมนุษย์
มีข้อมูลพบว่า คนทั่วโลกเป็นเหามากกว่า 100 ล้านคนต่อปี พบได้บ่อยในเด็กวัยเรียนตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาลและประถมศึกษา โดยเฉพาะเด็กผู้หญิงมักเข้าใจผิดว่าเหาสามารถกระโดดจากคนหนึ่งสู่อีกคนได้ แต่จริง ๆ แล้วเหาติดต่อผ่านการสัมผัสใกล้ชิดกัน เมื่อเด็กนักเรียนเล่น, สัมผัส, นอน หรือนำศีรษะเข้าใกล้กัน รวมถึงการใช้ของร่วมกัน เช่น ผ้าปูที่นอน, ที่นอน, หมวก และอุปกรณ์จัดแต่งทรงผม ก็ทำให้อีกฝ่ายติดเหาได้
น้ำลายของเหาทำให้เกิดอาการระคายเคืองและคัน บางคนอาจเกาจนหนังศีรษะถลอกเป็นแผลติดเชื้อได้ นอกจากนี้ยังส่งผลกระทบด้านอื่น ๆ อีก เช่น ด้านจิตใจทำให้เกิดภาวะเครียดจากการรังเกียจของคนรอบข้าง, ด้านเศรษฐกิจจากการเสียค่าใช้จ่ายในการหาซื้อยาหรือพบแพทย์ และด้านการศึกษา เพราะต้องหยุดเรียนจนกว่าจะหายขาดซึ่งอาจทำให้เรียนไม่ทันเพื่อน รวมถึงอาการคันอาจทําให้เด็กนักเรียนขาดสมาธิในการเรียนและเสียบุคลิกภาพ
ไทยพีบีเอสพอดคาสต์มีเคล็ดลับกำจัดเหาแบบง่าย ๆ ทำได้ที่บ้านมาฝากกัน
วิธีกำจัดเหาแบบง่าย ๆ ทำได้ที่บ้าน
1. ใช้หวีเสนียดหรือหวีฟันถี่สางผม โดยใช้น้ำมันมะพร้าวหรือน้ำมันมะกอกทาให้ทั่วศีรษะ หากไม่มีสามารถใช้ครีมนวดผมทดแทนได้เพื่อให้ผมลื่นหวีง่ายไม่พันกัน หลังจากนั้นใช้หวีเสนียดมาสางผมตั้งแต่หนังศีรษะแล้วรูดออกมาจนถึงปลายผม ไข่เหาและตัวเหาก็จะตกลงมาหรือติดออกมาตามซี่ของหวี
2. การตัดผมหรือโกนผมเป็นวิธีที่ได้ผลดี เพราะตัวเหาและไข่ไม่มีที่เกาะยึดแล้ว แต่วิธีนี้ทำได้ยากเพราะบางคนรู้สึกสูญเสียความมั่นใจเมื่อผมสั้นนั้นเอง
3. ใบน้อยหน่า สมุนไพรกำจัดเหาจากภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีมานาน โดยนำใบน้อยหน่ามาตำให้ละเอียดผสมกับน้ำมันมะกอก ชโลมให้ทั่วศีรษะทิ้งไว้ 10 นาที แล้วใช้หวีสางออก ใบน้อยหน่ามีสารสกัดปิโตรเลียมอีเทอร์ที่ทำให้เหาและไข่เหาตายได้ นอกจากนี้ยังมีมะกรูด ใบสะเดา และใบยอที่ฆ่าเหาได้อีกด้วย
4. ยารักษาเหา สามารถซื้อได้ตามร้านขายยาที่มีเภสัชกรแนะนำ แต่ไม่ควรซื้อยาฆ่าเหาตามท้องตลาดทั่วไปมาใช้เองโดยเฉพาะกับเด็กเล็ก เพราะยาบางชนิดมายาฆ่าแมลงผสมอยู่ซึ่งอาจก่อให้เกิดอันตรายได้
ฟังรายการได้ทาง