ผงจันทน์เทศหรือ nutmeg เป็นเครื่องเทศที่ใช้กันทั่วไป ราคาไม่แพงนัก (ออนไลน์ กิโลกรัมละ 1,200 บาท) ได้จากเมล็ดของผลจากต้นจันทน์เทศ
ถิ่นกำเนิดดั้งเดิมอยู่ที่เกาะบันดา ในหมู่เกาะโมลุกกะในประเทศอินโดนีเซีย เมื่ออังกฤษเข้าครอบครองหมู่เกาะโมลุกกะ จึงได้นำเมล็ดจันทน์เทศไปปลูกยัง สิงคโปร์ เกาะวินเซอร์ ทรินิแดด ปีนัง สุมาตรา เกาะเกรนาดาในอเมริกาใต้ และในศรีลังกา เป็นต้น สำหรับในประเทศไทยสามารถพบได้มากทางภาคตะวันออกและทางภาคใต้ของไทย เช่นนครศรีธรรมราชและชุมพร
ลูกจันทน์ (เมล็ด) ถูกนำมาทำเป็นผงจันทน์เทศ ใช้ปรุงอาหาร เป็นส่วนผสมของยาแผนโบราณมากมาย ที่น่าสนใจคือ น้ำมันหอมระเหยใช้เป็นส่วนผสมของขี้ผึ้งที่ใช้ทาระงับความปวด ใช้ขับประจำเดือน อย่างไรก็ดีในปริมาณสูงสามารถ ทำให้แท้งและทำให้ประสาทหลอน
ตามประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ ในบัญชียาหลักแห่งชาติ มีการใช้ลูกจันทน์และดอกจันทน์ (คือ รกหุ้มเมล็ดซึ่งมีลักษณะเป็นริ้วสีแดงจัด รูปร่างคล้ายร่างแห เป็นแผ่นบางมีหลายแฉกหุ้มเมล็ด โดยรัดติดแน่นอยู่กับเมล็ด มีกลิ่นหอม) อยู่ในยาหลายตำรับ เช่น ยาหอมเทพจิตร ยาหอมนวโกฐ ยาธาตุบรรจบ เป็นต้น
ลูกจันทน์เทศ มีสารสำคัญคือ Myristicin ซึ่งเมื่อกินเข้าไปจะถูกร่างกายเปลี่ยนไปเป็นสารเคมีชื่อ 3-methoxy-4,5 methylenedioxyamphetamine (MMDA) ที่มีฤทธิ์คล้ายยาบ้า ทำให้เกิดอาการหลอนหรือ high ได้
Myristicin สามารถกระตุ้นให้ cytochrome C หลุดออกมาจากไมโตคอนเดรียแล้วกระตุ้นกระบวนการเอ็นซัม Caspase ทำให้เซลล์เข้าสู่การฆ่าตัวตายแบบ apoptosis
Myristicin ยับยั้งเอนไซม์ Cytochrome P-450 และ Monoamine oxidase ดังนั้นจึงมีผลต่อยาหลายชนิดที่ต้องขับออกด้วยเอ็นซัมเหล่านี้ อย่างไรก็ดี myristicin ก็กระตุ้นการเพิ่มของ Glutathione-S-transferase ด้วยจึงมีศักยภาพในการต้านมะเร็ง ดังนั้นประโยชน์หรือโทษของ Myristicin จึงขึ้นกับปริมาณที่กินเข้าไป
บทความเรื่อง Low cost, high risk: accidental nutmeg intoxication ใน Emergency medicine journal ปี 2014 รายงานกรณีที่เด็กสาวอายุ 18 ปี มีอาการใจสั่น ง่วงซึม คลื่นไส้ เวียนศีรษะ กระหายน้ำ และปากแห้ง เนื่องจากได้กินผงจันทน์เทศ 50 กรัมที่ใช้ผสมในนมปั่นหรือ milkshake จากนั้นราว 30 นาทีก็เกิดอาการ เหตุผลที่กินคือ ต้องการ high